Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với PGS. Tiến sĩ Weeraphon Srisukngam khi tiến sĩ có chuyến công tác về Thailand, xung quanh vấn đề vốn rất quen thuộc và gây không ít phiền toái cho người bệnh
Tiến sĩ Weeraphon Srisukngam là tiến sĩ gốc Thái hiện đang sinh sống tại Hoa Kỳ. Tiến sĩ với 15 năm kinh nghiệm giảng dạy và điều trị chuyên khoa về thận.
Thưa tiến sĩ xin hỏi suy thận là gì? Và một người khi nào được coi là có giấu hiệu mắc bệnh suy thận ?
Dấu hiệu của bệnh suy thận:
Vậy nên, nếu có các triệu chứng trên thì chúng ta nên đi thăm khám để các bác sĩ chẩn đoán xem suy thận đã rơi vào giai đoạn nào, khả năng chèn ép như thế nào..v.v..
Suy thận là tình trạng thận mất khả năng lọc các chất thải ra khỏi máu. Theo thời gian, các chất thải ở mức nguy hiểm có thể tích tụ trong cơ thể, đe dọa tính mạng nếu không được điều trị.
Tổn thương đáng kể ở các nephron (đơn vị cấu trúc cơ bản của thận) có thể làm suy giảm chức năng thận. Bác sĩ chẩn đoán suy thận mãn tính nếu tình trạng thiếu hụt chức năng này kéo dài hơn 3 tháng.
Suy thận có 5 giai đoạn
Có 5 giai đoạn của bệnh thận dựa trên mức độ các cơ quan này lọc các chất thải ra khỏi máu. Điều này được đo bằng tốc độ lọc cầu thận ước tính (eGFR). Các giai đoạn của bệnh thận dựa trên chỉ số eGFR:
- Giai đoạn 1: Bệnh thận giai đoạn 1 xảy ra khi thận bị tổn thương nhẹ và chỉ số eGFR là 90 trở lên. Điều này cho thấy thận của bạn khỏe mạnh và hoạt động tốt nhưng tồn tại các dấu hiệu tổn thương thận khác, chẳng hạn như protein trong nước tiểu hoặc tổn thương thực thể ở thận.
- Giai đoạn 2: Bệnh thận giai đoạn 2 biểu hiện tổn thương thận nhẹ và chỉ số eGFR từ 60 đến 89. Tương tự như giai đoạn 1, thận của bạn nhìn chung khỏe mạnh và hoạt động tốt, nhưng có các dấu hiệu khác cho thấy tổn thương thận như protein trong nước tiểu hoặc tổn thương thực thể ở thận.
- Giai đoạn 3: Bệnh thận giai đoạn 3 được chia thành 2 giai đoạn nhỏ. Giai đoạn 3a có chỉ số eGFR từ 45 đến 59, trong khi giai đoạn 3b cho thấy chỉ số eGFR từ 30 đến 44. Người bệnh thận giai đoạn 3 thường không có triệu chứng. Ngoài ra, các biến chứng sức khỏe khác cũng xuất hiện do chất thải tích tụ trong cơ thể: huyết áp cao, thiếu máu và bệnh xương.
- Giai đoạn 4: Bệnh thận giai đoạn 4 có chỉ số eGFR từ 15 đến 29. Thận bị tổn thương ở mức độ trung bình hoặc nghiêm trọng. Nhiều người ở giai đoạn 4 có các triệu chứng như sưng tay và chân, đau lưng, và đi tiểu nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường. Bệnh nhân ở giai đoạn 4 cần bắt đầu thảo luận về việc chuẩn bị cho giai đoạn suy thận với bác sĩ của mình.
- Giai đoạn 5: Bệnh giai đoạn 5 cho biết chỉ số eGFR dưới 15, có nghĩa là thận đang rất gần ngưỡng suy thận hoặc đã suy thận hoàn toàn. Khi suy thận xảy ra, bệnh nhân cần tiến hành chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận.
-
-
-
-
Suy thận có thể do một số nguyên nhân gây ra, chẳng hạn như:
- Một số loại bệnh tật
- Tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm môi trường hoặc một số loại thuốc
- Mất nước nghiêm trọng
- Tổn thương thận
1. Mệt mỏi, suy nhược cơ thể
Khi chức năng thận suy giảm có thể dẫn đến sự tích tụ độc tố và tạp chất trong máu. Điều này khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, cơ thể yếu ớt và khó tập trung. Một biến chứng khác của bệnh thận là thiếu máu, gây suy nhược cơ thể và mệt mỏi.
2. Khó ngủ
Khi quá trình lọc máu ở thận gặp vấn đề, chất độc sẽ ở lại trong máu thay vì thải ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Điều này có thể khiến người bệnh gặp phải tình trạng khó ngủ. Với những người mắc bệnh mạn tính như béo phì, suy thận, chứng ngưng thở khi ngủ cũng dễ bị mắc bệnh thận hơn so với người bình thường.
3. Da khô và ngứa
Da khô và ngứa cũng là dấu hiệu của bệnh về khoáng chất và xương. Vì thận đảm nhận vai trò quan trọng trong quá trình loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể, giúp tạo ra các tế bào hồng cầu, giúp xương chắc khỏe và hoạt động để duy trì lượng khoáng chất phù hợp trong máu. Khi mắc bệnh thận, thận không còn khả năng giữ cân bằng khoáng chất và chất dinh dưỡng trong máu.
4. Thường xuyên có nhu cầu đi tiểu
Nếu bạn cảm thấy thường xuyên mắc tiểu, đặc biệt vào ban đêm, đây có thể là dấu hiệu của bệnh thận. Khi các bộ lọc của thận bị hư hỏng, làm tăng cảm giác muốn đi tiểu. Đôi khi đây cũng là dấu hiệu của nhiễm trùng tiết niệu hoặc phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới.
5. Tiểu máu
Khi thận gặp vấn đề, trong quá trình lọc máu chúng sẽ không thể giữ được hết những tế bào máu trong cơ thể. Điều này đồng nghĩa với việc các tế bào máu có thể bị “rò rỉ” ra ngoài theo đường nước tiểu. Ngoài việc báo hiệu bệnh thận, máu trong nước tiểu có thể là dấu hiệu của khối u, sỏi thận hoặc nhiễm trùng.
6. Nước tiểu có nhiều bọt
Khi đi tiểu, bạn sẽ thấy nhiều bọt nước tiểu nổi lên như khi đánh trứng và bạn cần phải xả nước nhiều lần mới khiến chúng biến mất hoàn toàn. Đây là dấu hiệu bệnh thận bạn dễ nhận biết và cần lưu ý.
7. Sưng mắt cá chân, bàn chân
Suy giảm chức năng thận trong quá trình lọc máu có thể dẫn đến tình trạng tích tụ lượng lớn natri trong cơ thể. Điều này gây sưng ở bàn chân và mắt cá chân của bệnh nhân. Ngoài ra, hiện tượng sưng ở chi dưới cũng có thể là dấu hiệu của bệnh tim, bệnh gan và các vấn đề mãn tính về tĩnh mạch chân.
8. Gây mất khẩu vị, chán ăn
Một dấu hiệu bệnh thận rất chung chung và dễ nhầm lẫn với các bệnh khác là tình trạng mất vị giác, chán ăn. Khi gặp phải tình trạng này có thể do thận đã bị suy giảm chức năng, gây ra tình trạng tích tụ độc tố trong cơ thể.
9. Cơ bắp thường xuyên bị chuột rút
Khi chức năng thận bị suy giảm, quá trình lọc máu diễn ra không bình thường sẽ dẫn đến tình trạng mất cân bằng điện giải. Khi gặp phải tình trạng này, cơ thể sẽ dễ bị hạ canxi, không kiểm soát được phốt pho,… gây ra tình trạng chuột rút cơ.